biri Dergisi

Viyana Banliyösü Klosterneuburg yakınındaki Kierling Sanatoryumu’nda önceki gün, Prag’da yaşamakta olan Alman yazar Dr. Franz Kafka öldü. Kimseye benzemeyen biri olduğundan burada onu çok az kişi tanırdı, son derece bilge ve yaşamdan ürken bir insandı; yıllardan beri ciğerlerinden hastaydı, hastalığını tedavi ettiriyordu, ama bir yandan da onu bilerek besliyor ve düşünsel olarak destekliyordu. “Ruh ve yürek, yükü taşıyamaz olunca hiç değilse eşit bölünmesi için ağırlığın yarısını ciğer üstlenir,” diye yazmıştı bir mektubunda, işte onun hastalığı aynen böyle gelişmişti. Ve ona neredeyse olağanüstü bir incelik, ürkütücü, ödünsüz bir düşünsel titizlik vermişti; insan olarak yaşam karşısında duyduğu entelektüel korkuyu hastalığın sırtına yüklemişti. Çekingen, ürkek, yumuşak ve iyi idi ama acımasız ve acıtan kitaplar yazdı. Dünyayı, korumasız insanı yok eden ve parçalayan, gözle görünmez bir yığın kötü ruhla dolu olarak görüyordu. Yaşamı sürdürebilmek için fazla önsezili, fazla bilgeydi

Fotoğraf: Mustafa Ziyalan / Kosta Rika Marjinal denince denize uçurumla inen bir kıyı geliyor gözümün önüne: Neredeyse güzel bir görüntü. Bana göre çağımızın güzellikleri o geçen yüzyılların güzelliklerine benzemiyor. Güzel denince   çevremle, kendimle ilişkilerimi değiştiren, hiç olmazsa başka türlü gösterip yaşatan, ürpertici bir yaşantı anlıyorum daha çok. Kentsoylulukla birlikte gelişe gelişe doruğuna varan "birey" inişe geçmiş ya da bireyselliğin ötesinde bir yerlere atlamış; roman belki de bu yüzden yaşlanmış artık. Bireyin neredeyse bir "atom" olup çıkması söz konusu; iletişim araçlarının gelişmesine koşut olarak bireylerarası etkileşim değiştikçe bireyin aldığı tatlar, tüketim, bambaşka, görsel-işitsel bir tür –sırasında sözde- iletişim önem kazanmış: Yabancılaşılan beden –yalancı bir bireysellik-, yabancılaşılan emeğin dönüştüğü meta fetişleşmiş gitgide. Aydınlanma'dan bu yana sürekli işlenen, anlamlı, önemli bulunan "öz